အထက္ပါေခါင္းစဥ္ႏွင္႕ပါတ္သက္ျပီး ေမးခဲ႔ဖူးပါတယ္ တခါက မိလိႏၵမင္းၾကီးက အရွင္နာဂေသနအားေမးေလ်ွာက္ဖူးတယ္ အေရွ႕အရပ္ ေတာင္အရပ္ အေနာက္အရပ္ ေျမာက္အရပ္ အထက္အရပ္ ေအာက္အရပ္ ဖီလာအရပ္တို႕တြင္မည္သည္႕အရပ္၌နိဗၺာန္တည္ရွိသနည္း?
အရွင္နာဂေသနက မင္းၾကီးအား ေျဖၾကားခဲ႔ပံုမွာပညာသားပါလွသည္ မင္းၾကီးအေရွ႕အရပ္ ေတာင္အရပ္ အေနာက္အရပ္ ေျမာက္အရပ္ အထက္အရပ္ ေအာကအရပ္ ဖီလာအရပ္တို႕တြင္ နိဗၺာန္တည္ရွိသည္႔ေနရာမရွိပါ။
ယင္းေနာက္ မိလိႏၵမင္းၾကီးကအကယ္၍ နိဗၺာန္သည္ မည္႕သည္႕အရပ္တြင္မွ်မရွိခဲလ်ွင္နိဗၺာန္ဟူသည္မရွိသည္သာမကနိဗၺာန္ကိုသိျမင္ျပီးသူမ်ားသည္လည္း
မွားယြင္းစြာသိျမင္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္းျငင္းဆိုသည္။
ထို႕အျပင္မိလိႏၵမင္းက အကယ္၍ကမၻာေပၚတြင္ေကာက္ပဲသီးႏွံထြက္သည္႕လယ္ေျမမ်ား အသီးသီးသည္႕သစ္ပင္မ်ား ေက်ာက္မ်က္ရတနာတြင္းမ်ားရွိခဲ႔လ်ွင္ ထိုအရာမ်ားထြက္သည္႔ေနရတခုရွိရမည္သာျဖစ္တယ္။
ထို႕အတူ အကယ္၍နိဗၺာန္ရွိသည္ဆိုလ်ွင္နိဗၺာန္အတြက္ေနရာတခုရွိရမည္၊သို႕မဟုတ္ဘဲနိဗၺာန္ျဖစ္ေပၚ
ရန္ေနရာမရွိဆိုဘိမူထိုးထြင္းသိျမင္ရေသာနိဗၺာန္ဟူသည္မရွိဟုျငင္းခ်က္ထုတ္သည္၊
မင္းၾကီးရဲ႔ျငင္းဆိုခ်က္ကို အရွင္ျမတ္ကခုလိုေလးေျဖရွင္းေပးလိုက္ပါတယ္။ မင္းၾကီးနိဗၺာန္ကိုသိုမွီးထားရန္ေနရာမရွိပါ သို႕ေပမဲ႔ နိဗၺာန္တည္ရွိပါ၏ ေယာနိေသာမနသိကာရျဖင္႕မွန္ကန္စြာက်င္႕ၾကံအားထုတ္ေသာသူျမင္နိဳင္ပါ၏..
ဥပမာ မီးကိုထိန္းသိမ္းထားမည္႕ေနရာမရွိေသာ္လည္း မီးသည္တည္ရွိပါ၏ လူတေယာက္တုတ္ေခ်ာင္းနွစ္ခုကိုပြတ္တိုက္မိပါကမီးကိုရရွိပါ၏၊
ထို႕အတူနိဗၺာန္ကိုထိန္းသိမ္းထားမည္႕ေနရာမရွိေသာ္လည္းေယာနိေသာမနသိကာရျဖင္႕မွန္ကန္စြာ
က်င္႕ၾကံအားထုတ္ေသာသူသည္နိဗၺာန္သည္တည္ရွိပါ၏။
နိဗၺာန္ကိုအသြင္အျပင္ပံုသ႑ာန္အားျဖင္႕ေဖာ္ျပရန္မရွိ သက္တမ္းအရြယ္အစားလိုက္ေဖာ္ျပရန္မရွိ နိဗၺာန္တန္ဖိုးနဲ႔ပါတ္သက္ျပီးေတာ႕ေဟာၾကားထားတာေတာ႕အတိအက်ရွိခဲ႕႔ပါတယ္။
ဝိညာဏံ အနိဒႆနံ အနႏၱံ သဗၺေတာ ပဘံ
ဧတၳ အာေပါစပထဝီ ေတေဇာ ဝါေယာ နဂါဓတိ
ဧတၳ ဒီဃဥၥ ရႆဥၥ အနဳံ ထူလံ သုဘာသုဘံ
ဧတၳ နာမဥၥ ရူပဥၥ အေသသံ ဥပရုဇၥ်တိ
ဝိညာဏႆ နိေရာေဓန ဧေတၳတံ ဥပရုဇၥ်တိ။
မေကာင္းေသာ အပိုင္းအျခားမရွိေသာ ထက္ဝန္းက်င္ဆိပ္ကမ္းရွိေသာ ဥာဏ္အထူးျဖင္႕သိအပ္ေသာနိဗၺာန္သည္ရွိ၏ နိဗၺာန္၌ေျမ ေရေလ မီးမတည္ေပ နိဗၺာန္၌ အ၇ွည္ အတို အငယ္အၾကီး အေကာင္းအဆိုး မရွိ နိဗၺာန္၌ ရုပ္နာမ္ခ်ဳပ္၏ နိဗၺာန္၌ ဝိညာဥ္ခ်ဳပ္ျခင္းေၾကာင္႕ ရုပ္နာမ္ခ်ဳပ္၏။
ဥပမာတခုေျပာျပရလ်ွင္ မ်က္စိမေကာင္းတဲ႔မျမင္တဲ႔သူသည္ ေနနဲ႔လ ကိုမျမင္နိဳင္သကဲ႔ပင္ မ်က္မျမင္မျမင္နိဳင္လို႕ ေန ႏွင္႕လ အမွန္တကယ္မရွိဘူးလို႕မဆိုနိဳင္ေပ ေန နွင္လ ထင္၇ွားရွိပါလ်ွက္ မ်က္မျမင္ပုဂၢိဳလ္ ကုသိုလ္ကံမေကာင္း၍သာမျမင္နိဳင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အလားတူပင္ေလာကီပုဂၢိဳလ္တို႕သည္ ေလာကုတၱရာပညာဥာဏ္မရွိျခင္းေၾကာင္႕ နိဗၺာန္ကိုမျမင္နိဳင္ျခင္းျဖစ္ေပတယ္ ထို႕ေၾကာင္းကို သျဂိဳလ္က်မ္းမွာ “နိဗၺာနံ ပန ေလာကုတၱရ သခၤါတံ စတုမဂၢဥာေဏန သစၦိကာတဗၺံ “ နိဗၺာန္ကိုေလာကုတၱရာ မဂ္ဥာဏ္ျဖင္႕သာေတြ႕ျမင္အပ္ပါတယ္။
ဓမၼစမ္းေရ…