ခ်မ္းသာခ်င္ရင္ ဗုဒၶစကားနားေထာင္

ဘာသာတရားအေပၚအစဥ္ေလးစားစြာျဖင္႔ေမးေလ႕ရွိေသာဒကာေလးေမာင္ေမာင္လြင္ကၾကီးပြားတိုးတက္

လိုသူေတြအတြက္ေရွာင္ရန္ေဆာင္ရန္ေလးကိုေျပာျပေပးပါအံုးဘုရားတဲ႔။

  

ဒီစကားၾကားလိုက္တာနဲ႔သတိရတာကဒီဃဇာဏုသုတ္ကိုသတိရမည္႕ပါတယ္၊ဒါေပမဲ႔လူတိုင္းေတာ႔ၾကား

ဘူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္၊သို႕ေသာ္တကယ္တမ္းၾကေတာ႔မသိျပန္ဘူးဒါကေတာ႕တို႕ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႕ရဲ႕

ဓေလ႕တခုပဲမဟုတ္လား။

ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အခါတပါးေပါ႕ေနာ္ ဗုဒၶသည္ ေကာလိယတိုင္း ကကၠရပတၱအမည္ရွိ နိဂံုးရြာ ၌ သီတင္းသံုးတရားၿပေတာ္မူစဥ္ ဒီဃဇာဏုအမည္တြင္ေသာ ေကာလိယမင္းသားသည္ ဘုရားရွင္ကို ခုလိုေလွ်ာက္ထားေမးျမန္းဘူးတယ္။

အရွင္ဘုရားတပည့္ေတာ္တုိ႔လူေတြဟာအာရံုငါးပါးကာမဂုဏ္တရားတို႔ကိုခံစားၾကေသာလူတို႔ၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင့္ သားမယားတို႔ၿဖင့္ က်ဥ္းေၿမာင္းေသာ အိပ္စက္ရာေနရာတို႔၌ ေနၾကရပါကုန္၏။

စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွာ အထူးလိုက္စားၾကရကုန္၏ ဒါေၾကာင့္ ပစၥဳပၸဳန္၌လည္း ၾကီးပြားခ်မ္းသာ၊ တမလြန္္၌လည္းၾကီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္းတရားမ်ားကိုတပည္႕ေတာ္အားမိန္႕ၾကားေပးပါဘုရား

ဟုေတာင္းပန္ေလတယ္။

ျမတ္ဘုရားက ခ်စ္သား ဒီတရားေလးပါးကိုအစဥ္ေစာင္႔ေရွာက္ကြယ္႔ ထိုတရားကေတာ႕ဒါေတြပဲအစဥ္မွတ္ထားဟုမိန္႕ေတာ္မူတယ္။

၁။ ဥ႒ာနသမၸဒါ -ထၾကြလံု႔လ၀ီရိယၿဖင့္ဥစၥာစည္းစိမ္ကိုရွာေဖြရမည္။ပ်င္းေနလို႕မရဘူးေလာကမွာပ်င္းရိျခင္းဆိုတဲ႔ေရာဂါ

ဟာအဆိုးဆံုးပဲေအာင္ျမင္ေနတဲ႔သူေတြဟာဘယ္လိုလုပ္ခဲ႔ရလဲဆိုတာသတိထားမိဖို႕လိုတယ္ကြယ္႔။

လူ႔ဘဝမွာဘာတခုမွအလကားရတာမရွိဘူးကြယ္႕။

ဒါေၾကာင္႔ဝီရိယရွိဖို႔လိုတယ္၊ဒီလိုလံုးလဝီရိယရွိရမည္ဆိုတဲ႔အခ်က္ထဲမွာလည္းခုလိုအဂၤါငါးခ်က္ရွိေသးတယ္္။

 မိမိ၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၌ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာၿခင္း၊

 မပ်င္းမရိ ထၾကြလံု႔လ၀ီရိယရွိၿခင္း၊

လုပ္ငန္း၌ စူးစမ္းဆင္ၿခင္ႏုိင္ေသာ ဉာဏ္ပညာရွိၿခင္း၊

ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် ၿပဳလုပ္ၿခင္း၊

ဦးစီးဦးေဆာင္ၿပဳ၍ စီမံညႊန္ၾကားႏိုင္ၿခင္း။

ရွိရမည္ဟုပထမအခ်က္အေနနဲ႔ျမတ္ဗုဒၶကၾကီးပြားဖို႔မိန္႔မွာခဲ႔တယ္။

အာရကၡသမၸဒါ – မကုန္သင့္တာ မကုန္ရေလေအာင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ိဳးကိုဆိုလိုတာပါ။ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ရသကဲ့သို႔ ဥစၥာေၾကးေငြကို စည္းကမ္းတက်သံုးစဲြၿခင္းၿဖင့္ မကုန္သင့္တာမကုန္ေအာင္လည္း ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းဟူေသာအာရကၡသမၸဒါနဲ႔ျပည္႔စံုရပါမယ္ဟု

မိန္႕ခဲ႔ျပန္ပါတယ္။

အသံုးႏွင့္ အၿဖဳန္းကိုလည္းခြဲျခားတတ္ရမယ္ ငါကသံုးေနတာလား ျဖဳန္းေနတာလား အသံုးနဲ႔အျဖုန္းခြဲျခားတတ္ရင္ ၾကီးပြားတိုးတက္မည္သာ ၿဖစ္ပါတယ္၊ အသံုးဟူသည္မွာမိမိမွာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ မ၀ယ္မၿဖစ္တဲ႔အရာကိုဆိုလိုပါတယ္ အျဖဳန္းဟူသည္မွာ မ၀ယ္ဘဲၿဖစ္လွ်က္ ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္လုပ္လို၍ ၀ယ္ယူၿခင္းသည္ အၿဖဳန္းဟုဆိုလိုနိဳင္ပါတယ္။

ဥပမာ..ခုလက္ရွိေပၚေနတဲ႔ဖုန္းေတြကတမ်ိဳးျပီးတမ်ိဳးေပၚေနတာကိုအမ်ားထင္ၾကီးေအာင္လက္ရွိအိုင္ဖုန္းဖိုက္

ကိုစြန္႕ကာအျခားအသစ္နဲ႔အစားထိုးရင္ျဖဳန္းျခင္းသာျဖစ္လိမ္႕မယ္။
 

အသံုးနဲ႔အျဖဳန္းခြဲျခားသိျပီးရင္ပစၥည္းဥစၥာ ၾကာၿမင့္စြာတည္တံ့ၿခင္းအေၾကာင္းေလးပါးကိုသိဖို႔လိုျပန္ေရာ
ဒါေၾကာင္႔…

ေပ်ာက္ေသာ ပစၥည္းဥစၥာကို ရွာေဖြၿခင္း၊
ေဟာင္းႏြမ္းေသာ ပစၥည္းကို ၿပဳၿပင္ၿခင္း၊

အတိုင္းအရွည္ ပမာဏကို ခ်င့္ခ်ိန္၍ စားေသာက္သံုးေဆာင္ၿခင္း၊
အက်င့္သီလႏွင့္ၿပည့္စံုေသာ မိန္းမကိုၿဖစ္ေစ၊ ေယာက်ၤားကိုၿဖစ္ေစ အၾကီးအကဲ ဘ႑ာစိုး အရာ၌ ထားရွိၿခင္း။ဒါကေတာ႔ၾကာရွည္တည္တံ႔ျခင္းအေၾကာင္းေပါ႕ေနာ္။
ပစၥည္းဥစၥာ ၾကာၿမင့္စြာ မတည္တံ့ၿခင္း အေၾကာင္းေလးပါးကို ေျပာင္းျပန္လွန္၍သိၾကေပေတာ႔။


ကလ်ာဏမိတၱသမၸဒါ – မိတ္ေဆြေကာင္း ရွိရမည္။မိတ္ေဆြေကာင္းဆိုတာေအးတူအမ်ွ တူတူခံစားေပးနိုင္ေသာသူ မိမိမေကာင္းတာလုပ္ေတာ႕မယ္ဆိုရင္ တားျမစ္တတ္သူ ေကာင္းတာလုပ္တာကိုအားေပးတတ္သူကိုဆိုတာပါ။

ဒါေၾကာင္႔မိတ္ေဆြေကာင္း အဂၤါခုႏွစ္ပါးတင္ျပရအံုးမည္။

 ေပးႏိုင္ခဲေသာ အရာ၀တၳဳကို ေပးၿခင္း။
 ၿပဳႏိုင္ခဲေသာ အမႈကိစၥကို ၿပဳလုပ္ၿခင္း။
 သည္းခံႏိုင္ခဲေသာ အရာကို သည္းခံၿခင္း။
 မိမိ၏လွ်ိဳ႕၀ွက္အပ္ေသာအရာကို မိမိ၏အေဆြခင္ပြန္းအား ဖြင့္ဟေၿပာၾကားၿခင္း။
 မိမိမိတ္ေဆြ၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္အပ္ေသာအရာကို လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားၿခင္း။
 ေဘးရန္အႏၱရာယ္ေတြ႕ၾကံဳလာေသာအခါ၌ မိမိ၏မိတ္ေဆြကို စြန္႔ပစ္မထားၿခင္း။
 ပစၥည္း ဥစၥာကုန္ခန္းပ်က္စီးၿခင္းေၾကာင္း မိမိ၏မိတ္ေဆြအား အထင္ေသး၍ မိမိကိုယ္ကိုမူအထင္ၾကီးေမာက္မာၿပီး မေထမဲ့ၿမင္ မၿပဳတတ္ၿခင္း။

မိမိသံသရာခရီးမွာမိမိၾကီးပြားတိုးတက္ဖို႔ရန္မိတ္ေဆြေကာင္းကတရာရာခိုင္းႏွဳန္းေထာက္တည္ရာျဖစ္တယ္

ဆိုတာျမတ္ဘုရားက အရွင္အာနႏၵာကိုမိန္႔ခဲ႔ဖူးပါတယ္။

သမဇီဝိတသမၸဒါ – အဝင္အထြက္ မွ်တေအာင္ သံုးစဲြတတ္ရမည္။ အဝင္မ်ားၿပီး အထြက္နည္းေအာင္ သံုးစဲြရန္ပင္ ၿဖစ္ပါတယ္၊

တခ်ိဳ႕ကအထြက္သာရွိျပီးအဝင္မရွိၾကဘူး၊အဝင္သာရွိျပီးအထြက္မရွိသူဆိုတာေတာ႕ေလာကမွာမရွိပါဘူး၊

တို႔လူမ်ိဳးေတြကၾကီးပြားေတာ႕ၾကီးပြားခ်င္ၾကတယ္ သမဇီဝိတျဖစ္ေအာင္ေတာ႔မေနတတ္ၾကဘူး ဒါေၾကာင္႔မၾကီးပြားတာ။

ေမတၱာရွင္ရဲ႔စာအုပ္တအုပ္ထဲမွာမၾကီးပြားရၿခင္း အေၾကာင္းရင္း (၁၁) ခ်က္ကိုခုလိုေလးေရးျပထားတယ္။

ဗုဒၶက ဒါနၿပဳလွ်င္ ေလာကေကာင္းစားေရးကိုၾကည့္ၿပီး လိုအပ္ေသာေနရာတြင္ လွဴခိုင္း၏။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက ငါေကာင္းစားေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး မလိုအပ္ေသာေနရာတြင္ ပံု၍လွဴတတ္ၾက၏။

ဗုဒၶက စီးပြားရွာလွ်င္ သမၸဒါတရားေလးပါးႏွင့္ ၿပည့္စံုရမည္ဟု ညႊန္ၿပ၏။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက တစ္ပါးမွ မၿပည့္စံုၾက။

ဗုဒၶက ဘာသာေရးအေပၚမွာထားေသာ ေမတၱာေစတနာမ်ိဳးစီးပြားေရးအေပၚမွာ ထားခိုင္း၏။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက မလိုက္နာၾက။

ဗုဒၶက ၾကီးပြားတိုးတက္ရန္ မိမိကိုယ္ကို မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းေသာ အတၱသမာပဏီဓိ မဂၤလာႏွင့္ၿပည့္စံုရန္ ညႊန္ၿပခဲ့၏။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက မလိုက္နာၾက။

ဗုဒၶေဟာၾကားေသာ ေရာင့္ရဲၿခင္းအစစ္ကို မက်င့္သံုးၾကဘဲ အကုသုိလ္တြင္ပါ၀င္ေနေသာ
ေကာသဇၨ ေခၚ ပ်င္းရိၿခင္းကို ေရာင့္ရဲၿခင္းဟု မွားယြင့္က်င့္သံုးေနမိၾက၏။

ဗုဒၶက ၾကီးပြားတိုးတက္လိုသူတိုင္း အခ်ိန္မွန္သမွ်ထဲမွ ကုသုိလ္၊ ပညာ၊ ဥစၥာတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို အၿမဲရေအာင္ ယူရမည္ဟု ညႊန္ၿပ၏။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက အခ်ိန္မွန္သမွ်ထဲမွ အကုသုိလ္၊ ေမာဟ၊ မြဲၿပာက်ေဆး (အသံုးအၿဖဳန္းၾကီးၿခင္း) တို႔ကိုသာ ထုတ္ယူေနၾက၏။

ႏိုင္ငံတကာ ဗဟုသုတ မရွိၿခင္း။

စာေပဗဟုသုတ မရွိၿခင္း။

ကိုယ့္ထက္သာလွ်င္ မနာလိုၿခင္း။

 ေခါင္းေဆာင္စိတ္ နည္းပါးၿခင္း။

ေကာင္းတဲ့ အလုပ္ဆုိရင္ မခိုင္းဘဲ လုပ္တာ။ အလုပ္ကို အမ်ားႀကီး လုပ္ၿပီး အခြင့္အေရးကို နည္းနည္းယူတာေတြဟာ ေခါင္းေဆာင္စိတ္ပါပဲ။ ဆန္႕က်င္ဘက္အားျဖင့္ ခိုင္းမွ လုပ္တတ္တာ။ အလုပ္ကို နည္းနည္းလုပ္ၿပီး အခြင့္အေရး အမ်ားႀကီးယူတာဟာ ေနာက္လိုက္စိတ္ ေခၚ ကၽြန္စိတ္ပါပဲ။

မိမိကုိယ္ကိုအားကိုးလိုခ်င္စိတ္မရွိၿခင္း။ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္မိမိဘဝအတြက္အားနည္းျခင္း

အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္သည္၊ဒါေၾကာင္႔ျမတ္ဘုရားရဲ႕စကားေတြကိုေသေသခ်ာခ်ာက်က်နနလိုက္နာမည္

ဆိုပါကၾကီးပြားတိုးတက္နိုင္ပါေၾကာင္းေျပာၾကားလိုပါတယ္။

လူတေယာက္ၾကီးပြားတိုးတက္ေအာင္နကၡတ္ေတြ ျဂိဳလ္ေတြကတကယ္ေဆာင္ရြက္မေပးနိဳင္ပါဘူး တကယ္ေဆာင္ရြက္ေပးနိဳင္တာက ေစတနာဆိုတဲ႔ကံ။စူးစမ္းေဝဖန္နိဳင္တဲ့ဉာဏ္၊အားထုတ္ၾကိဳးစားတဲ့ ဝီရိယတရားေတြပါပဲ။

(ဓမၼစမ္းေရ)